7 uczuc (2018)

“7 Uczuć / 7 Emotions”, hikâyesini de yazan Marek Koterski’nin yönetmen koltuğunda oturduğu hiciv ağırlıklı bir drama…

Prömiyeri, 19 Eylül 2018’de Gdynia (Polonya) Film Festivalinde yapılan ve Varşova Film Festivalindeki gösterimi ile eş zamanlı olarak 12 Ekim 2018 tarihinde vizyona giren filmin, hâlihazırda IMDB, Rotten Tomatoes ve Metacritic gibi mecralarda ciddiye alınacak miktarda oydan oluşan bir izleyici ve yorumcu puanı ortalaması mevcut değil…

O nedenle bizde, oldukça düşük bir bütçeyle çekildiği her halinden belli olan bu filmi, her zamanki gibi önceliği oyuncu kadrosuna vermek suretiyle bizzat kendimiz mercek altına alarak incelemeye ardından da puanlamaya çalışacağız…

Ancak, artık neredeyse yorumlarımızda geleneksel bir özellik halini aldığı üzere ayrıntılı incelemeye geçmeden önce yine bu filme ilişkin ilk tespitimizi, sonrasında da naçizane ilk önerimizi paylaşalım istiyoruz…

Bu bağlamda da işe; karşımızdakinin, bir ömürlük bir yaşam döngüsü içinde, hem bir “birey” olarak insanın bizzat kendisiyle ve hem de bir Polonyalı olarak 1989 öncesindeki eski günlerle bugünleri karşılaştırarak toplumsal yapıyla da hesaplaşmasına ilişkin ilginç bir çalışma olduğunu söyleyerek başlayabiliriz…

Aslında ilk bakışta biraz karmaşıkmış gibi görünen bu tespite çok özel bir yetenek yahut kehanet sonucunda ulaşmış değiliz… Eğer bir an önce bitsin diye acele etmez de, filmin finalinde yazılar akarken, Arkadiusz Grochowski’nin seslendirdiği, sözleri Marek Koterski tarafından yazılmış olan rock şarkısını (Fügen Atasoy hanımefendinin özenli çevirisi eşliğinde) biraz dikkatli bir biçimde dinleyecek olursanız, bizim ifade etmeye çalıştığımız şeylerin bu şarkı aracılığı ile çok net (ve çarpıcı) bir “özet” halinde, anlayana anlatılmış olduğunu hemen fark edeceksiniz zaten…

Hani gerçi, bu söylediklerimize ilişkin ipuçlarını sadece filmin finalindeki o şarkıda değil daha değişik yerlerinde de, fazlasıyla bulmak mümkün… Eğer buna küçük ama “güçlü bir örnek” vermek gerekirse, öğretmenleri tarafından çocuklara babalarının mesleklerinin sorulduğu ve (oğul Koterski’nin canlandırdığı Adas Miauczynski karakteri dışında kalan) bütün çocuklarında neredeyse büyük bir kıvançla bu soruyu yanıtladıkları sahneyi gösterebiliriz…

Zira o yıllar, sınıfsız toplum yapısının (ABD liderliğindeki kapitalist blokun baskısı altında olan) Polonya’da da halen yürürlükte olduğu yıllar olup, mesleklerin çocuklar için ifade ettiği tek şey, mevcut toplumsal işbölümünde, insanların üstlendikleri görevleri belirtiyor olmalarıydı… Bundan (filme adını veren söz konusu 7 duygudan biri olan) “utanmak” ise, 1989 sonrası Polonya’sında da olduğu gibi, işin içine sınıfsal hiyerarşinin de dâhil olduğu kapitalizme özgü bir durumdu…

Sinemadaki ilk önemli çıkışını, “Dzien swira / Day of the Wacko” (2002) ile yapmış olan Marek Koterski’nin, tiyatro yönetmeni özelliklerini de etkili bir biçimde kullandığını bu film için, yorumumuza ilave edeceğimiz son husus, oldukça büyük bir emek harcanmış olan bu filmin, ne yazık ki çok özel bir izleyici kitlesi dışında pek fazla kimseye hitap etmediği / etmeyeceği biçiminde olacak…

Belki biraz tarzımızın dışında olacak ama buraya kadar söylediklerimizin tamamı, zımnen de olsa ikisini de içerdiği için filme ilişkin hem ilk tespitimiz hem de ilk önerimiz olsun… Artık ayrımı gönlünüze göre siz kendiniz yaparsınız…

Sonuç olarak, kendi değerlendirme sistemimiz içinde “Geçer” kategorisine dâhil ederek puan olarak 6 verdiğimiz bu film için önerimiz de, “bir şans da siz verin” şeklinde olacak…

Keyifli seyirler…

Özeti okuyarak başlarsanız, birazcık anlamlı izleyebilirsiniz. Filmdeki kurguyu son 10 dakikada anlayabiliyorsunuz. Biraz sabır gerektiriyor. Genç olanlara ağır. "[spoil]Ben, annemle babamın sevgisine layık değilim. İlahi lütufa layık değilim. Bunu sana söyleten ne? Marcie'yi kaybettim. Küçük kız kardeşini mi? Küçük erkek kardeşimi!,Evin dışında bir yerde boğulduğuna eminim. O'nu her yerde aradım, ama bir işe yaramadı. Ben kimsenin arkadaşlığını haketmiyorum. Kardeşlerinin bile mi? Ağabeyim, arkadaşlarını daha çok seviyor. Köpeğinin de mi? Kendi köpeğinin? Köpekler bile ağabeyimi daha çok seviyor. Kendimi kadar kötü hissetseydim, sanırım ben de kendimi asardım. Ama yaşamanız gerekiyor! Neden? Ne için? Yaşayabileceksiniz! Yaşayabilmeniz için yaşamanız gerekiyor! Yaşayacaksınız. Hayat denilen şey budur. İpleri toplasam iyi olur. Hayır, ip atlamak için onlara ihtiyacımız var! Bunlarla başetmek mi? Çocuklar. Onlarla konuşmak zorundasınız! Bunu yapmalısınız!
Çocukları dinlemeniz gerekiyor...hem de dikkatle! Benim için söylemesi kolay. Kahretsin! Verdikleri cevapla ilgilenmeyeceksiniz, onlara soru sormayın! Sormayın! Onları yargılamayın. geri çevirmeyin, görmezden gelmeyin. Çocukların düşüncelerine ve duygularına önem verin!. Etrafınızdaki çocuklara emir vermeyin! "