Konformist (1970)

Düz bir faşizm eleştirisi olmayan filmde yönetmen bu tür baskıcı rejimlerde farklılıkların bastırılması yönünde gelişen olaylara ana karakterin çocukluğu, aile yaşantısı, kadına bakışı üzerinden izler arayarak Freud vari şekilde yaklaşıyor. Sistemin içinde yaşanan birçok gelişme faşizmin dönüştürücülüğü başlığı altında değerlendirilebilir ancak odak noktası 'cinsellik' olarak alınmış diyebilirim.
Filmde görüntü yönetmeninin de olağanüstü bir iş çıkardığını rahatlıkla görebiliyoruz. Bunun en temel örnekleri ışığın ustaca kullanımıyla karşımıza çıkıyor. Prof'un çalışma odasındaki gölge oyunu bunun zirve yaptığı yerdir. (ikili o esnada Platon'un 'Devlet' eserindeki mağara alegorisinden bahsediyor.)

Filmin uyarlandığı roman bizde 'düzen adamı' adıyla yayımlanmış. Il conformista'nın kökünde de boyun eğen, sorgusuz sualsiz itaat eden anlamları yatıyor.

Il Conformista çok ağır bir İtalyan siyasi film. IMDB puanının yüksek olmasını bu ağırlığına başlıyorum. Ama genel popülist sinemayı daha çok seven bir izleyici olarak filmi sıkıcı buldum. Anlaması zor, hatta İtalyan tarihi konusunda derin bilgileriniz yoksa anlayamayacağınız, mizahı da bu tarih bilgisine dayalı, izlemesi ağır tiyatrovari bir yapım. Kesinlikle çok kaliteli. Oyuncuların performansları çok üst seviyede. Ama genel izleyiciye kesinlikle hitap etmiyor. O yüzden sanatsal bir tavır almak yerine bu filmi beğenmediğimi söylemekle yetineceğim. Ancak ifade etmeliyim ki yukarıdaki donanıma sahip izleyiciler için bir baş tacı eseri olabilir. Siz bir deneyin en iyisi. İyi seyirler dilerim.

Gelelim incelemesine…

Yönetmen büyük İtalyan usta Bernardo Bertolucci. Bu tabi ki en eski filmlerinden. Ardına çok sayıda birinci sınıf ve hatta başyapıtlar ekledi. Son filmi Io e te geçen yıl çıkmıştı. Ustanın filmleri her zaman izlenir. Filmin çok sayıda önemli ismi var ama ben sadece başroldeki Jean-Louis Trintignant'tan bahsetmek istiyorum. Bu filmi tiyatro gibi götüren, her hareketine birden fazla anlam yükleyebileceğiniz mükemmel bir oyunculuk örneği. Tam ders niteliğinde. Kariyeri boyunca dev yapımlarda rol almış çok büyük bir isim ve yetenek. Geçen yıl Amour filmi ile bir dolu ödül toplayarak adeta sinema tarihine son bir imza daha attı. Çok saygılar….

Bu filmi bir defa deneyin. İyi seyirler dilerim. Saygılarımla…

2014 yilinda yazdigim yorum...

İtalyan sinemasının önemli filmlerinden THE CONFORMIST (1970) görsel zenginliği,müzikleri,kostümleri, mekan seçimleri, senaryosu, en önemlisi Bertolucci'nin usta yönetmenliği ile unutulmaz bir roman uyarlaması drama filmi.

Normal bir hayat yaşamak isteyen 33 yaşındaki Marcello Clerici, dönemin faşist yönetimi için isyancıların izini süren bir ajan olur.

İlk görevi geçmişte felsefe dersi aldığı Profesörü muhalif olduğu gerekçesiyle Fransa'da öldürmektir. Burjuva sınıfından bir kız olan nişanlısıyla evlenir ve balayı için Paris'e giderler. Prof'un evine gittiklerinde eski sevgilisi Anna'nın Prof ile evli olduğunu gören Clerici bir süre ne yapacağını şaşırır.

Filmin her sahnesi çok güzeldi ama en çok iki kadının dans ettiği sahne hoşuma gitti. Çok estetikti.Bir de filmin ilk anlarındaki yapraklarla dolu bahçe görsel açıdan çok müthişti.

Yüksek bir sanat zevkinin hakim olduğu, gerilimli sahnelere de sahip çok güzel bir filmdi.
Masonluğu temsil eden iki sütun ve tek göz'ün vurgulanması biraz rahatsız etti beni ama yine de filmi tavsiye ederim.

IMDB: 8,1
Yönetmen: Bernardo Bertolucci

Not: Conformist'in kelime anlamı - toplum kurallarına uyan kimse, kilise kurallarına uyan kimse ki bu da filmin kahramanın sahip olmak istediği bir nitelik.