Enemy 2013 Jose Saramago'nun Kopyalanmış Adam kitabından uyarlamadır..Nuri bilge ceylanın'da genel olarak Dostayevski değilde Daha çok oyun yazarı Anton Çehovdan beslendiğini birçok kez kendi röpörtajlarından dinlemiştim.

1-



“Freud’un bahsettiği biçimiyle ‘tekinsizlik’ filmin ruhuna cuk oturdu.” Simon her şeyden önce utangaç bir adamdır. İşyerinde herkesin unuttuğu, annesi tarafından küçümsenen ve rüyalarının kadını tarafından bir türlü fark edilmeyen bir adamdır. Dışlanmışlığını ve dünyanın ona kayıtsızlığını değiştirmek içinse elinden pek bir şey gelmemektedir. Ta ki, işyerine ona tıpatıp benzeyen James gelene kadar. James onun fiziksel olarak ikizidir ama karakter olarak tam zıttıdır. Kendine güveni, karizmatikliği ve kadınlarla çok iyi geçinebilmesiyle bir anda herkesin gözdesi oluverir.

Simon’ın tam da korktuğu gibi, James yavaş yavaş onun bütün yaşamını ele geçirmeye başlar. Dostoyevski’nin ‘Öteki’sinin oldukça yaratıcı bir uyarlaması olan film, kurduğu karanlık ve Kafkaesk atmosferle dikkat çekiyor. Richard Ayoade bu ikinci filminde, nev-i şahsına münhasır mizah anlayışıyla tedirgin edici ama oldukça da komik, daha önce pek görmediğimiz tuhaf bir dünya yaratıyor. Tek kelimeyle muhteşem!

2-



Fyodor Dostoyevski'nin 1869'da yazdığı aynı adlı romanından Japon yönetmen Akira Kurosawa tarafından uyarlanan bu filmin senaryosunu da EijirôHisaita'yla birlikte yazan Kurosawa aynı zamanda filmin kurgusunu da yapmıştı. Özgün ilk hali 265 dakikalık uzunlukta olan ve iki bölüm halinde gösterime verilmesi düşünülen film, stüdyo tarafından çok uzun bulunur ve yönetmenin tüm itirazlarına rağmen yeniden kurgulanması istenir. Stüdyo filmin yeni halini de uzun bulunup tekrar kısaltmak isteyince Kurosawa öfke içinde “Bari filmi uzunlamasına keselim olsun bitsin!” diyerek tepkisini belirtmiştir. Filmin bugün eldeki kopyaları 166 dakikadır ve 265 dakikalık orijinal versiyonu kayıptır.

2. Dünya Savaş’ının şokuyla sarsılmış olan eski asker, epilepsi hastası Kameda tedavi gördüğü hastaneden taburcu olduktan sonra Hokkaido’ya gelir ve aile dostlarının evine yerleşir. Kısa zamanda ilginç kişiliği ve sınır tanımaz merhameti ile kendini sevdiren Kameda savaşın acılarını üzerinde taşıyan bu insanlara yardım etmek için elinden gelen her şeyi yapacaktır. Her ne kadar insanlar ona sırf bu yüzden “Budala” dese de…


3-



Adam Bell (JakeGyllenhaal), güzel kız arkadaşı Mary (MélanieLaurent) ile bile birlikte olama isteği duymayan asık suratlı, dağınık bir tarih profesörüdür. Bir iş arkadaşının tavsiyesi üzerine bir film izleyen Adam, kendisini AnthonyClair isimli aktörde görür ve adamı takip etmeye karar verir — zevkine varacağı bir macera olacaktır bu. Benzer adamlar karşılaşır ve hayatları garip ve geri döndürülemez bir biçimde birbirine geçer.

Nobel Ödüllü Portekizli yazar JoseSaramago'nunTürkçe'ye Kopyalanmış Adam ismiyle çevrilen 2002 tarihli romanından uyarlanan Düşman, 2014 yılının Mayıs ayında Türkiye'de gösterime girdi.
Filmi doppelganger kavramını barındıran Dostoyevski’nin Öteki kitabının konusundan ilham aldığından dolayı listede dahil ettik.


4-



Kasvetli ve uzun bir gecede bir kadınla bir erkek küçük bir köprünün üzerinde karşılaşırlar. Çekingen ve yanlız bir memur olan Mario (MarcelloMastroianni) yeni geldiği bu şehirde aylak aylak dolaşmaktadır. Natalia (Maria Schell) ise bir yıl önce ayrıldığı sevgilisi (Jean Marais) ile o gece köprüde buluşmayı ummaktadır. Her iki yanlız insan da birbirlerine ilgi duymaya başlarlar. Beklenen sevgili o gece gelmez. İki yanlız insan üç gece daha buluşurlar. Bu buluşmalarda NataliaMario'ya hayatını anlatır, gençliğinin nasıl boşa harcandığından bahseder, kiracıları olan adama nasıl aşık olduğunu anlatır. Aşık olduğu bu adam bir denizcidir ve bir yolculuğa çıkıp bir yıl sonra döneceğine söz vermiştir. Söz verdiği saatte köprüye gelmeyen denizcinin bir otelde kalıyor olabileceğini düşünen Natalia, Mario'dan ona bir mektup götürmesini ister. Mario ise mektubu yırtıp atar ve sonraki buluşmalarında da Natalia'yı denizcinin dönmeyeceğine ikna etmeye çalışır. Ancak dördüncü gece beklenen gizemli yabancı ortaya çıkınca Natalia hemen kendini onun kollarına atar.

5-



Zeki Demirkubuz'unDostoyeski'nin ''Yeraltından Notlar'' yapıtından esinlenerek senaryosunu yazdığı ve yönettiği ''Yeraltı'' filmi, afişindeki ''Akıllı bir adam, kendine karşı acımasız değilse gururlu da olamaz'' sözleriyle dikkati çekiyor.

Engin Günaydın, Nergis Öztürk, Serhat Tutumluer, Nihal Yalçın, Murat Cemcir, Feridun Koç, Serkan Keskin ve Sarp Apak'ın rol aldığı filmin konusu şöyle:

''Filmin başkarakteri Muharrem, nefret ettiği ve edildiği halde eski arkadaşlarının yemeğine kendisini zorla davet ettirir. Masum didişmeler, ufak kişilik gösterileri ile başlayan yemek, giderek dumanlanan kafaların etkisiyle utanç dolu geçmişe doğru yol almaya başlar. Gece pişmanlık, gözyaşları ve öfkeyle dolarken, rezillik karanlık sokaklara, fuhuş kokan otel odalarına taşar. Onlar hep birlikte, Muharrem tek başına olsa da kararlıdır. Pislik ya o gece temizlenecek ya da ölecektir. Yoksa sonsuza kadar kurtulamayacaktır bu utançtan.''

6-



Tomek, postanede çalışan genç bir memurdur. Kendi halinde ve son derece sıradan görünen yaşamının görünmeyen yüzünde, aslında derin, takıntılı bir ruh halini büyütmektedir.

Tam karşı binasında yaşayan Magda'ya karşı obsesif bir tutkuyla karışık bir aşk besleyen Tomek, sürekli olarak Magda'nın evini teleskopla izlemekte ve onunla ilgili olan herşeyi takip etmektedir. En sonunda bir gün Magda'ya duygularını itiraf eder, fakat ondan aldığı cevap Tomek'in bütün varlığını altüst edecektir. Acaba cinsel tutkuları, aşk sanarak bir yanılgı içerisinde miyiz, yoksa seksten daha güçlü ve bağımsız olan bir aşk duygusu gerçekten var mı?
Usta yönetmen Kieslowski'nin aşkı anlattığı başyapıtı. Saplantılı duygulara gönderme yaparak aşkın doğasını çözmeye çalışmıştır. Nasıl edebiyatta Dostoyevski insan ruhunu çözümlüyorsa Polonyalı yönetmende sinemada bunu yapmayı başarmıştır

7-



Aydın emekli bir oyuncudur; aktörlüğü bıraktıktan sonra Orta Anadolu'da kendi halinde küçük bir otelde çalışarak günlerini geçirir. Hayatında ise iki kadın vardır: kendisine her anlamda uzak ve soğuk olan genç karısı Nihal ve boşanmış olan kız kardeşi Necla. Kışın bastırması ve kar yağışının artması bu küçük taşrtada en çok Aydın'ın sinirlerine dokunur ve onu uzaklara gitmeye teşvik eder... Filmi izlerken kendinizi bir Dostoyevski kitabının sayfaları arasında hissedeceksiniz.

Türk sinemasının Cannes tescilli, bol ödüllü yönetmeni Nuri Bilge Ceylan'ın Bir Zamanlar Anadolu'da filminden sonra hayata geçirdiği son filmi olan Kış Uykusu yine yüzünü taşraya dönen bir yapım. Filmin başrolünde Haluk Bilginer yer alırken, kadroda kendisine Demet Akbağ, Melisa Sözen,Ayberk Pekcan, Serhat Mustafa Kılıç, Tamer Levent, Nejat İşler ve Nadir Sarıbacak eşlik ediyor.


8-



İşinin ehl-i bir hemşire olan Elena, zengin, yaşlı ve evde bakıma muhtaç bir adam olan Vladimir ile evlenir. Her ikisi de farklı aile yapılarından gelen çocuklarıyla ilişkileri bir şekilde sorunlu ve mesafeli insanlardır. Fakat Vladimir bir kalp krizi geçirip, hastaneye kaldırılınca vasiyetini yazdırma kararı alır; ama Elena bu vasiyette yer almaz. Oğlunun dağılmak üzere olan ailesini bir arada tutmaya çalışan Elena, kocası ve ailesi arasında ahlaki bir fedakarlık çıkmazında kalacaktır…

Dönüş ve Sürgün filmleri ile kendisine hatırı sayılır bir kitle edinen Rus sinemacı AndreyZvyagintsev'in son filmi, Cannes Film Festivali'nin Belirli Bir Bakış bölümünde kapanış filmi olarak gösterilmesinin yanı sıra bu bölümün Jüri Ödülüne de layık görülmüştü.
Özellikle Suç ve Ceza kavramına getirdiği farklı bakış açısıyla yönetmen; Dostoyevski’nin karakterleri gibi ikilemler yaşayıp, vicdanlarıyla başbaşa kalan insanlara odaklanıyor.



9-



Adını daha sonra bir çok iyi filmle duyuran AkiKaurismaki'nin ilk uzun metrajlı filmi olan yapım Dostoyevski'nin büyük eseri Suç ve Ceza'nın serbest bir Fin uyarlaması.Dostoyevski karakterleri gibi Kaurismaki’nin de karakterleri toplumdan dışlanmış, kendini anlatamayan kişilerden oluşuyor.


10-



Dostoyevski’nin son kitabı olan Karamazov Kardeşlerin uyarlamasıyla karşınızdayız. 1000 küsürlük bir kitabın hakkını tek bir filmde vermek tabi ki mümkün değil ancak yine de kardeşler ve babaları arasındaki mücadeleyi beyazperdeye aktarmada yönetmenin iyi iş çıkardığını söyleyebiliriz.