Shirley (2020)

Senaryosunu, Susan Scarf Merrell’in aynı isimli romanından (2014) uyarlayarak Sarah Gubbins’in yazdığı “Shirley”, Josephine Decker’ın yönetmen koltuğunda oturduğu “biyografik” bir drama…

Filmden önce isterseniz kısaca da olsa, senaryonun temelini oluşturan romanın kendisinden söz edelim…

Büyüleyici derecede karanlık bir yapıya da sahip olan romanında Merrell, (kendi yarattığı) Bennington Koleji öğrencisi Paula Weldon'ın (Odessa Young) 1964 yıllındaki ortalıktan aniden kayboluşunun sırrını çözmek adına Jackson’ların hayatına dâhil olmaktadır…

Elbette bununla yetinmeyen Merrell, kurguya evlilikleri çatırdamakta olan Rose ve aynı Bennington Kolejinde Stanley Edgar Hyman’ın asistanı olarak çalışan Fred Nemser çiftini de ekleyerek, kafası karmakarışık olan Shirley’in yaşananlara bir de, Rose’un bakış açısı ile yaklaşmasını da sağlıyor…

Yani romandaki (ve doğal olarak filmdeki) olaylar:

Shirley Jackson (Elisabeth Moss) ile Stanley Edgar Hyman (Michael Stuhlbarg) gibi iki gerçek ve Nemser çifti (Rose – Odessa Young, Fred – Logan Lerman) gibi iki kurgusal (fictional) karakterin bulundukları bir ortamda gerçekleşiyor…

Sakın kafanızı bulandırmasın, biraz karmaşıkmış gibi duran romandaki bu olaylar zinciri ile karakterin yapısı…

Eğer sabırlı davranırsanız, emin olun sevecek ve perde arkasını da anlayacasınız…

Şimdi gelelim, "sahne sanatlarında" dehanın yüzde doksan dokuzunu, "ter" olarak tanımlayan Shakespeare'e saygı ile filmin kendisine…

Yalnız devam etmeden, Mike Flanagan’ın Netflix için çektiği (ve devamı da gelecek olan) “The Haunting of Hill House” (2018) isimli, kapsamlı bir yorumunu da paylaştığımız muhteşem korku gerilim dizisinin aynı isimli romanının (1959) sahibi de olan ve ciddi sağlık problemleri de bulunan Shirley Jackson’ın, henüz 48 yaşındayken 1965 yılında hayatını kaybettiğini de belirtmiş olalım…

Zira aralarında Stephen King’in de bulunduğu pek çok korku romanı yazarına esin kaynağı da olmuş olan Shirley’in iyice berbat bir hal alan sağlık durumu, ne yazık ki:

“Benim en iyi dostum ‘içkim sigaram’
Onlarda terk ederdi olmasa param
Canım kadar yakınım el oldu şimdi
Dünyada dost denilen kelime yalan”

Diyen Tanju Okan’ın şarkı sözlerinde olduğu gibi gözlere sokulmuş…

“Bunlar neden halen bir arada yaşıyorlar?” diyeceğiniz Jackson çiftinin evliliklerinin de masaya yatırıldığı filmde:

Sıra dışı bir performans sergileyen Elisabeth Moss, Shirley’in “az kaldı, geliyorum” diyen sonuna dair olan bu ruhsal ve bedensel “darmadağınıklık” halini, neredeyse iliklerine kadar benliğinde hissederek beyazperdeye aktarmış…

Haklarını yemeyelim, Odessa Young, Michael Stuhlbarg ve Logan Lerman’da, iyi eşlik etmişler kendisine…

“Madeline's Madeline” deki (2018) tarzı nedeniyle (yine bu mecrada) ciddi bir biçimde eleştirmiş olduğumuz Josephine Decker’da, yönetmen olarak nihayet kendini bayağı bir toparlamış gibi görünüyor bu filmde…

Ve hatta “olmuş” da dedirtiyor…

Hepsinin üstüne, Tamar-kali’nin müzikleri ile görüntü yönetmeni Sturla Brandth Grøvlen’ın kamerasından ekranlara yansıyan harika görüntülerde eklenince ortaya, 2020 yılının en nitelikli filmlerinden biri çıkmış oluyor…

Belki, yine klasik bir laf olacak ancak diğer yorumlarımızda olduğu gibi “spoiler vermeden” yazılmayanları yazmaya, anlatılmayanları anlatmaya, söylenilmeyenleri söylemeye çalıştığımız bu son derece özgün satırlar, filme ilişkin aydınlatıcı tespitler toplamımız olsun…

Sinema sanatına yaraşır; “emek ve bilgi verilerek” yazılmış bir başka kapsamlı yorumda yeniden buluşmak üzere, kendi değerlendirme sistemimiz içinde “İyi” kategorisine dâhil ederek puan olarak da 7 verdiğimiz bu film için önerimiz de, yapılacak olumsuz yorum ve puanlara aldırmadan, “muhakkak bir şans da siz verin” şeklinde olacak…

Keyifli seyirler,

dammak kullanıcı adıyla film yazıları yazan arkadaşımıza ne kadar teşekkür edersem az olacak. sayesinde öncelikle ne izlediğimizi, filmin künyesini öğreniyoruz ve daha önemlisi nitelikli filmleri atlamıyoruz. filme gelince filmin sinema diline bayıldım. oyunculuklar gerçekten kusursuz. bir roman uyarlaması ama ustalıkla yazılmış bir senaryo ile 1. sınıf bir iş olmuş.

Filmde Elisabeth Moss olunca dikkatimi çekti ve izledim.Çok ünlü Amerikalı bir kitap yazarının hayatını canlandırmış ama rolü gereği agresif hareketlerini,kıyafetlerini ve tipini çok itici bulunca filmede tam olarak ısınamadım.Zaten ciddi anlamda bir etkilenecek bir sahnede yoktu.Kısacası benden geçer not alamadı.Eğer ünlü yazar Shirley Jackson'u merak ederseniz için ilginç olabilir...