12 Maymun (1995)

Öncelikle oluşturmaya çalıştığınız tüm teorilerin şu ilkeden sapmamasına dikkat etmelisiniz; "geçmiş değiştirilemez."
Çünkü filmin bir çok sahnesinde (bunlardan biride Cole ve Jeffrey'nin partide tartıştıkları sahnededir ve barizdir) olanların değiştirilemeyeceği, amacın virüsün mutasyona uğramamış halini bulup üzerinde araştırma yapmak olduğu söyleniyor. Üstelik filmin sonunda da Cole kendi geçmişini değiştiremiyor ve yine vuruluyor ve çocuk hali vurulduğunu görüyor. İlk başta dediğim gibi filmde bir geçmişi değiştirme amacı yok."insanoğlu kurtulacak" içerikli teori üretmeyin kafanızda. Film bunun aksi üzerine kurgulanmış amaç virüsü keşfetmek ve gelecek için çözüm üretmek.

Son sahnede tekrar gördüğümüz bilim insanları arasından bir ablamızın "sigortacıyım." demesini, "Olur da virüsü sen yayamaz isen ben yayacağım." diye algılayıp filmin kötü karakterinin bu abla olduğuna dair teori üretmiş olabilirsiniz. Bu ablanın virüsü yaydığını düşünmüş olabilirsiniz. Bu kesinlikle yanlıştır.Çünkü ilk başta bahsettiğim filmin anafikirlerinden olan "geçmiş değiştirilemez." ile çelişmektedir. Zaten virüs her türlü yayılacak. Film bunu sürekli olarak söylerken neden ablamız bu tip bir sigorta amacıyla geçmişe gitsin ki? Değilmi ama...
Hatta bu teoriyi biraz daha ileri götürüp Cole'u kasıtlı olarak 1990 tarihine yolladığını ve Jeffrey'in aklına insanlığı yok etme fikri ektiğini de düşünmüş olabilirsiniz.Bu da çok yanlış bir teori.Film, sonunda Jeffrey'nin ve 12 maymun örgütünün virüsün yayılmasına sebep olmadığını açıkça söylüyor. Yani fikir ekme muhabbeti olamaz.
Peki ablamız neden son sahnede geçmişe gitti? Ayakları en yere basan teori nedir? İşte burada benim basit ama tutarlı teorime geliyoruz;
1996 yılında kaçığın biri(filmimizdeki asistan) canlılardan sadece insanoğluna zarar verecek bir virüsü üretip dünyaya yayar. Nüfusun sağ kalanı yerin altına sığınarak korunur. Yıl 2035 olmuştur. Zamanda yolculuk keşfedilmiş fakat virüsün tedavisi keşfedilememiştir. Geçmiş değiştirilemeyeceğinden(unutmayalım film bu fikir üzerine kurulu) , tedaviyi bulmak için geçmişe insan yollayıp virüsün insanlara bulaşmamış yani mutasyona uğramamış halinden bir örnek elde edilmesi planlanmaktadır.
Biz filmi izlemeye başladığımızda virüsün çıkış yeri hakkında topladıkları en net bilgi tahminen yayılmanın olduğu zamanlarda 12 Maymun adlı bilmisel çalışmalar yapan bir örgütün duvarlara “Bunu biz yaptık.” yazmasıdır. Bu yüzden Cole’u bu örgüte yönlendirmişlerdir.
Ancak yanlışlıkla Cole daha eski bir tarihe gönderilmiştir. Eğer bu “yanlışlıkla gönderim” sadece 1990 tarihine özel olsa idi benim teorimde sıkıntılı olabilirdi fakat filmde bir kerede 1. Dünya Savaşına gönderilme olduğundan bunun yanlışlıkla olduğunu kabul edebiliriz.
Cole burada garip hareketleri sebebiyle akıl hastanesine yatırlır ve Jeffrey ile tanışır. Jeffrey’e insanlığı yok etme fikrini verecektir ama bunun bir önemi yoktur çünkü Jeffrey bunu mantıklı bulsada asla böyle bir işe girişmeyecektir. Kendisi hayvanların deney amaçlı katledilmesine kafayı takmış deli bir çevrecidir. Yaptığı eylemlerde hayvan haklarını temsil etmekdedir. Örgütün adı; 12 kısmı üye sayısından, maymun kısmıda kobay olarak eziyet çeken maymunlardan gelmektedir.Hatta Jeffrey’nin bu deli duyarlılığının sebebi, babasının bilimadamı olmasından ve hayvanlara yapılan eziyetin bir kısmından sorumlu olmasından da kaynaklanıyor olabilir. Ne söylenebilir ki? Senaryo o kadar kaliteliki her ucu birbirine bağlayabiliryorsunuz.
Cole, film boyunca 12 Maymun örgütünün ve Jeffrey’nin peşinden koşarak boşuna nefesini harcamıştır. Hem 2035 yılındaki bilimadamları hemde cole yanlış bir izi sürmektedirler.Nitekim filmin sonunda Cole, “Bunu biz yaptık.” tan kastın virüsü yaymak olmadığını anlar. Çünkü örgüt, hayvanları sokağa salarak bir eylem yapmıştır.”Bunu biz yaptık.” yazısınıda bu eylemin üzerine yazmıştır.Virüsün yayılması henüz söz konusu bile değildir. Cole’dan alıntı;
“On İki Maymun Ordusu, devrimcilik oynayan bir avuç salak çocuktan ibaret.”
Cole bunu geleceğe haber verir. Bu sırada psikiyatrımız gerçek suçlumuzun kim olduğunu gazete ilanında farkeder.Bunu Cole’a anlatır. Cole da adamı havaalanında vurmaya çalışınca gerçek suçlunun kimliği ortaya çıkar. Artık tek yapılması gereken tekrar geçmşe gidip asistanla(kaynakla) bağlantı kurmaktır. Bu yüzden ablamız bizzat geçmişe gider ve suçlunun yanına oturarak onunla bir ilişki başlatır. Bu sayede virüsün orjinal haline ulaşıp inceleme yapabilecektir. “Sigortacıyım.” veya “Sigortayım.” derkende geleceğin sigortası olduğunu kasteder.Yani 2035’te sağ kalan nüfusun yaşam sigortasıdır. Çünkü virüs hala daha yayılabilir ve insan nesli hala daha tehlikededir. Çünkü kaynağa ulaşmıştır artık inceleme yapabilecek ve muhtemelen tedaviyi üretecektir. Ablamızın sert duruşundan alınıp onu kötü bellemeyin yani.
Dipnot: Filmin başlarında Cole rüyasında suçlunun asistan değilde Jeffrey olduğunu görmüştür.Bu kafanızı karıştırmasın.Çünkü Cole da ‘virüs fikrininin’ ortaya çıkmasına Jeffrey ile yaptığı konuşmanın sebep olduğunu zanneder. Bu suçluluk duygusuyla oraya Jeffrey’nin suratını yerleştirmiştir. Oysa adamın suratını hatırlamamaktadır.